Đa phần ô tô số tự động hiện nay đều tích hợp số tay, số thể thao nhưng không ít “tài mới” vẫn chưa nắm rõ cách sử dụng chế độ này trong các tình huống lái xe.
Ô tô số tự động ngày càng phổ biến tại Việt Nam, nhiều mẫu xe hiện nay đang được nhà sản xuất loại bỏ bản số sàn, tập trung nâng cấp phiên bản số tự động tích hợp chế độ chuyển số tay hay số thể thao để đảm bảo mang lại cảm giác thể thao cho người lái.
Với những người mới làm quen với xe hơi, số tay trên xe số tự động nghe có vẻ khá phức tạp. Tuy nhiên, về cơ bản chức năng này cho phép người lái dùng cần số hay lẫy số để chuyển đổi giữa các cấp số 1, 2, 3, 4… theo ý muốn, chứ không “phó mặc” việc sang số tự động cho xe như ở chế độ D.
Hiện nay, chế độ số tay trang bị trên xe số tự động thường được các nhà sản xuất chia làm 3 loại. Trên một số xe đời cũ, chế độ chuyển số tay chỉ giới hạn ở vài cấp số 1, 2 hoặc 1, 2, 3 còn lại hầu hết thường sử dụng chế số chuyển số bán tự động +/- thông qua cần số hoặc lẫy chuyển số tích hợp trên vô lăng.
Chế độ chuyển số tay hay bán tự động thông qua cần số trên hầu hết các mẫu xe hiện nay thường được kí hiệu bằng dấu +/- để người dùng dễ phân biết. Một số xe thiên về thể thao thường được nhà sản xuất sử dụng kí hiệu chữ M (Manual) hay S (Sport). Khi chuyển cần số từ D sang (+/-) hoặc M, S để chạy ở chế độ chuyển số bán tự động, người lái có thể tự mình chuyển đổi giữa các cấp số tương tự như xe số sàn, bằng việc đẩy cần số về (+) để lên số, hoặc đẩy về (-) để giảm số. Tất nhiên ở chế độ này người lái phải đặt tay trên cần số như xe số sàn để điều khiển các cấp số phù hợp với điều kiện vận hành. Việc thay đổi giữa D và chế độ chuyển số tay (+/-) có thể thực hiện ngay cả khi xe đang chạy.
Với các xe có lẫy chuyển số trên vô lăng, khi chế độ chuyển số bán tự động được kích hoạt người lái chỉ cần khẩy lẫy số (+) được bố trí bên phải để lên số, hoặc lẩy số (-) bên trái để giảm số. Các cấp số người lái lựa chọn khi chuyển số sẽ hiển thị trên bản đồng hồ. Điều này giúp người lái vẫn có thể lựa chọn các cấp số phù hợp khi vận hành mà không phải rời tay khỏi vô lăng qua đó giúp duy trì sự tập trung khi lái xe
Bên cạnh đó, một số mẫu xe ngoài chế độ D còn có chế độ chuyển số tay được giới hạn với các cấp số 1, 2, hoặc kí hiệu L, 2, 3. Trong đó L (Low) được hiểu là cấp số thấp tương ứng số 1. Việc chuyển đổi giữa các cấp số này được thực hiện bằng cần số.
Khi nào sử dụng chế độ chuyển số tay
Theo chuyên gia kỹ thuật của một hãng ô tô, chế độ số bán tự động chuyển số tay không chỉ góp phần mang lại cảm giác lái thể thao hưng phấn mà còn phù hợp khi sử dụng trong nhiều điều kiện vận hành để đảm bảo an toàn và phát huy sức mạnh của xe.
Chế độ số bán tự động, sử dụng số tay hoặc số thể thao thường được nhiều tài xế sử dụng khi đi đường trường. Trong thực tế, khi cần vượt các phương tiện đi phía trước, động cơ cần tạo ra sức mạnh, giúp xe tăng tốc. Lúc này chế độ số tay thường được lái xe sử dụng để chuyển về các cấp số thấp, tối ưu hoá công suất vận hành, mô men xoắn để xe tăng tốc dễ dàng hơn.
Bên cạnh đó, khi di chuyển trên đường đèo dốc. Nếu ở chế độ D, theo quán tính khi xuống dốc, xe thường di chuyển nhanh dần khiến tài xế phải sử dụng phanh nhiều hơn. Trong trường hợp người lái thường xuyên rà phanh sẽ làm phanh nóng và rất dễ dẫn đến việc cháy má phanh, mất thắng. Vì vậy, khi đỗ đèo dốc dài, các lái xe có kinh nghiệm thường chuyển cần số về chế độ bán tự động, sử dụng cấp số thấp để phanh động cơ cho xe hãm tốc và không cần dùng nhiều phanh.
Ngoài ra, khi xe di chuyển trên các địa hình khó. Nếu ở chế độ D hộp số tự động thường phản ứng khá chậm với thay đổi của đị hình. Vì vậy, việc sử dụng chế độ số tay bán tự động sẽ giúp lái xe làm chủ các cấp số qua đó phát huy sức mạnh động cơ giúp xe dễ dàng vượt địa hình.